Instrument epoki
Fortepian to instrument strunowy (chordofon), klawiszowy. Skala współczesnego fortepianu obejmuje dźwięki od od A2
(niektóre modele C2) do c5 (88 dźwięków-klawiszy).
W fortepianie struny są rozpięte na stalowej ramie i uderzane są młoteczkami.
Naciśnięcie klawisza powoduje uderzenie młoteczka w strunę.
Nazwa "fortepian" pochodzi od muzycznych oznaczeń: forte (głośno) i piano (cicho). Fortepian dawał możliwość gry różnorodnej pod względem dynamiki.
Nowoczesne techniki gry na fortepianie i jego specyficzna barwa sprawiły, że stał się on idealny do przekazania romantycznych treści muzyki instrumentalnej.
Wiek XIX to rozkwit popularności fortepianu. Stał się on jednym z najbardziej znanych i powszechnych instrumentów.
Wybitni pianiści i twórcy muzyki fortepianowej: Fryderyk Chopin, Franciszek Schubert, Robert Schumann, Franciszek Liszt, Johannes Brahms.
Miniatura fortepianowa - krótki utwór z gatunku liryki instrumentalnej.
Utwory tego typu mają tytuły ogólne - impromptu, intermezzo; tytuły określające charakter utworu - nokturn, humoreska, romans, kaprys; tytuły muzyki programowej - na przykład: Chatka na kurzej stopie, Stary zamek.
liryka instrumentalna - rodzaj muzyki zainspirowany lirycznym tekstem poetyckim
impromptu (z franc. 'coś nieprzygotowanego', 'improwizacja') - liryczny, niedługi utwór, najczęściej na fortepian,
o kontrastujących tematach
intermezzo - rodzaj kompozycji o lekkiej treści, najczęściej na fortepian, mającej przeważnie budowę okresową
W romantyzmie popularni byli wirtuozi - z włoskiego virtuoso - "pełen zalet" - wykonawcy utworów muzycznych
obdarzeni nadzwyczajną biegłością techniczną w grze na instrumencie. Utwory grane przez wirtuozów były pełne efektownych sztuczek technicznych.
Wirtuozem fortepianu był Fryderyk Chopin, Franciszek Liszt, Juliusz Zarębski.
Wirtuozem skrzypiec był Nicola Paganini, Henryk Wieniawski.
|